Κερατόκαμπος

Ο Κερατόκαμπος είναι παραθαλάσσιο χωριό τoυ Δήμου Βιάννου στο Νομό Ηρακλείου. Αποτελεί επίνειο της Άνω Βιάννου. Το μήκος της ακτής του είναι περίπου 7 χιλιόμετρα. Η παραλία του αποτελεί αξιοθέατο και εκεί καταλήγει το φαράγγι του Καβουσίου. Το σύγχρονο χωριό ιδρύθηκε μετά τη δεκαετία του '50. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η καλλιέργεια κηπευτικών (αγγούρι, ντομάτα), η ελαιοκαλλιέργεια, η αλιεία και ο τουρισμός. Κεντρικός ναός είναι αυτός του Αγίου Παντελεήμονα.

Θεωρίες για την προέλευση του ονόματος

Διάφορες θεωρίες υπάρχουν για την προέλευση του ονόματος του οικισμού. Κατά τον Σπρατ, ναυτικό περιηγητή (19ος αιώνας) , προέρχεται από την αρχαία πόλη Κεραία. Άλλοι διατείνονται ότι το όνομα προήλθε από τις κερατιές, όπως λέγονται οι χαρουπιές, οι οποίες βρίσκονται πίσω από την κοιλάδα του Κερατόκαμπου. Μια άλλη υπόθεση συνδέει την ονομασία με τον ασβεστολιθικό βράχο 617μ., ο οποίος βρίσκεται στα βόρεια του όρμου, το επονομαζόμενο Κέρατο ή Βίγλα. Το έξαρμα αυτό είναι ορατό από όλα τα μέρη και από τα παλιά τα χρόνια προσέλκυε την προσοχή των επισκεπτών. Από την κορυφή του μπορεί κανείς να διακρίνει ολόκληρη την περιοχή της Βιάννου.

Αρχαιολογική αξία

Η ευρύτερη περιοχή έχει σημαντική αρχαιολογική αξία. Εδώ κοντά λατρευόταν η Μινωίτισσα θεά του τοκετού Ειλείθυια αλλά και ο Αρβιος Δίας. Επίσης, η αρχαιότερη ονομασία για τη χαρουπιά είναι κερατωνία ή κερωνία, πράγμα που επιβεβαιώνει κάπως μία από τις εκδοχές για την προέλευση της ονομασίας.

Αρχαιολογικές έρευνες έφεραν στο φως ίχνη απο τα ερείπια ενός ενετικού φρουρίου , που θεωρείται ότι κτίστηκε για να αντιμετωπιστούν οι πειρατικές επιδρομές. Σύμφωνα με μια άποψη, στο βράχο Κέρατο ή Βίγλα βρίσκονται πιθανότατα τα ερείπια της αρχαίας πόλης Κεραίας, κάτι που στηρίζεται σε αρχαιολογικά ευρήματα, όπως και στα αρχαία αντικείμενα που βρέθηκαν στο Νυχτεριδόσπηλιο, το μεγαλύτερο σπήλαιο στην περιοχή. Εικάζεται ότι κατα την μινωική περίοδο, στο μοναδικής ομορφίας αυτό σπήλαιο λειτουργούσε ιερό κορυφής αφιερωμένο στη Θεά Ρέα. viannitika.gr

Σύγχρονη ιστορία

Την περίοδο των Επαναστάσεων κατά των Τούρκων, στον Κερατόκαμπο μεταφέρονταν πολεμοφόδια. Επίσης, το λιμάνι του εξυπηρέτησε τις αποβιβάσεις των επιδρομέων. Αξιοσημείωτο είναι ότι τον περασμένο αιώνα στον τόπο αυτό λειτουργούσε τελωνείο, με διορισμένο τελώνη.

Ο Κερατόκαμπος άρχισε να οικοδομείται και να κατοικείται από τη δεκαετία του '50 και έπειτα. Μέχρι τότε, το μόνο που υπήρχε στην περιοχή ήταν κάποια μικρά οικοδομήματα- αποθήκες, που εξυπηρετούσαν τους εμπόρους στην αποθήκευση των προϊόντων τους (λάδι, χαρούπια, κίτρα κλπ.) . Τα κτίρια αυτά ήταν γνωστά με το όνομα Μαγατζέδες και δημιουργήθηκαν στα 1900-1930.

Την περίοδο αυτή (αρχές 20ού αιώνα), ο οικισμός ήταν μια Σκάλα (μικρό εμπορικό κέντρο) και είχε ιδρυθεί από την Κρητική Πολιτεία ως σταθμός για τη φορτοεκφόρτωση εμπορευμάτων από και προς άλλες πόλεις και οικισμούς της Κρήτης, καθώς το οδικό δίκτυο δεν ήταν τότε επαρκές.

Στους Μαγατζέδες εγκαταστάθηκε αργότερα η πρώτη τηλεόραση και το πρώτο τηλέφωνο της περιοχής, ώστε να εξυπηρετηθεί η επικοινωνία.

Σταδιακά, μετά τη δεκαετία του '80, αναπτύχθηκε η τουριστική υποδομή και ο Κερατόκαμπος, όπως και το γειτονικό Καστρί, δέχονται πολλούς τουρίστες σε ετήσια βάση.